อาคารนิทรรศการเฉลิมพระเกียรติ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
นิทรรศการเฉลิมพระเกียรติ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 นี้ จัดขึ้นเนื่องในโอกาส 100 ปีแห่งการสรรคตของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ตระหนักในพระมหากรุณาธิคุณที่ทรงมีคุณูปการแก่ประเทศชาติ และประชาชนนานัปการทำให้บ้านเมืองก้าวหน้ามั่นคงและเป็นประเทศเดียวในภูมิภาคเอเชียอาคเนย์ที่รักษาเอกราชของชาติไว้ได้ เพื่อเทิดทูนและสดุดีพระเกียรติคุณ เป็นอนุสรณ์สถานแห่งความทรงจำของคนไทยทั้งแผ่นดิน นิทรรศการเฉลิมพระเกียรตินี้จะเป็นแหล่งเรียนรู้ที่มีคุณค่าน่าสนใจอีกแห่งหนึ่งของกรุงรัตนโกสินทร์ และเป็นแหล่งท่องเที่ยวทางประวัติศาสตร์ศิลปวัฒนธรรมแห่งใหม่ของทั้งชาวไทยและชาวต่างประเทศเป็นอนุสรณ์สถานเฉลิมพระเกียรติ โดยการจัดแสดงนิทรรศการภายในแบ่งเป็น ๗ ส่วน ประกอบด้วย
ส่วนที่ ๑ “ห้องปิยะมหาราช” จัดแสดงเนื้อหาภาพพระราชประวัติ และพระราชกรณียกิจที่สำคัญ รวมทั้งอัญเชิญพระบรมราโชวาทในวาระต่างๆ ที่ยังคงเป็นสิ่งเตือนใจคนไทยมารวมไว้ในส่วนนี้
ส่วนที่ ๒ “ห้องราชเคียงประชา” จัดแสดงพระราชกรณียกิจในการสร้างความเสมอภาค ในสังคมไทย โดยเฉพาะการเลิกทาส ทำให้ราษฎรไทยเป็นไทแก่ตัว ซึ่งเป็นพระราชกรณียกิจที่สำคัญ นอกจากนั้นยังปฏิบัติพระองค์อย่างสามัญชนในการเสด็จประพาสต้น เพื่อสอดส่องดูแลสภาพชีวิตความเป็นอยู่ของราษฎรอย่างใกล้ชิด
ส่วนที่ ๓ “ห้องธำรงเอกราช” จัดแสดงพระราชกรณียกิจของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ในการปฏิรูปกิจการภายในประเทศ และการเจริญพระราชไมตรีกับนานาประเทศ ทำให้ประเทศไทยมีความเจริญรุ่งเรืองและซึ่งเป็นอีกวิธีหนึ่งที่จะทำให้สามารถดำรงเอกราชของชาติไว้ได้ ทำให้ประเทศผ่านพ้นวิกฤตการณ์ทางการเมือง ซึ่งต้องเผชิญอันตรายจากลัทธิล่าอาณานิคม
ส่วนที่ ๔ “ห้องสยามใหม่” จัดแสดงบรรยากาศบ้านเมืองที่ได้รับการพัฒนาอย่างมากในสมัยรัชกาลที่ ๕ มีการพัฒนาสาธารณูปโภค ศิลปะต่างๆ โดยเฉพาะทางด้านสถาปัตยกรรมในสมัยรัชกาลที่ 5 นั้นก็มีความโดดเด่นเป็นอย่างมาก เกิดขึ้นจากการผสมผสานศิลปกรรมจากโลกตะวันตกและตะวันออกเข้าด้วยกัน
ส่วนที่ ๕ “ห้องมรดกสถาปัตยกรรมแห่งสยาม” จัดแสดงอาคารจำลองสถาปัตยกรรมสำคัญ ที่เกิดขึ้นในสมัยรัชกาลที่ ๕ และรูปลักษณะของอาคารเกิดจากการผสมผสานศิลปกรรมเทคโนโลยีจาก โลกตะวันตก
ส่วนที่ ๖ “ห้องมรดกความทรงจำแห่งโลก” นำเสนอพระเกียรติคุณในส่วนที่ยูเนสโก ได้ประกาศให้เอกสารทางประวัติศาสตร์ของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวที่เกี่ยวกับการพัฒนา และการเปลี่ยนแปลงประเทศไทยระหว่างพุทธศักราช ๒๔๑๑ – ๒๔๕๓ เป็นมรดกความทรงจำแห่งโลก ในห้องนี้ผู้เข้าชมสามารถเลือกหยิบหนังสือมาอ่าน และอ่านสำเนาเอกสารบางส่วนได้ด้วยระบบหนังสือ อิเล็คทรอนิกส์ (E Book)
ส่วนที่ ๗ “ปิยะมหาราชรฤก” คือส่วนระเบียงอาคารที่จัดแสดงภาพถ่ายส่วนพระองค์จำนวนมาก ซึ่งล้วนหาดูได้ยาก ภาพเหล่านี้กรมศิลปากรจะหมุนเวียนมาจัดแสดงเป็นระยะ เพื่อใช้เป็นระเบียงภาพ ที่มีความน่าสนใจอย่างต่อเนื่อง นอกจากนี้ยังมีส่วนพื้นที่บริการ เช่น ห้องเอนกประสงค์สำหรับประชุมสัมมนา ห้องจัดนิทรรศการ หมุนเวียน ห้องรับรอง และห้องบริการเครื่องดื่มของว่าง
เปิดวันพุธ – วันอาทิตย์ เวลา 9:00 – 16:00 น. ปิดวันจันทร์ – วันอังคาร และปิดวัดหยุดนักขัตฤกษ์
ที่ตั้ง : อาคารนิทรรศการเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพรจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว (ตึกถาวรวัตถุ) ถนนหน้าพระธาตุ แขวงพระบรมมหาราชวัง เขตพระนคร กรุงเทพมหานคร (ตรงข้ามศาลฏีกา สนามหลวง)
ที่มาข้อมูล : www.komchadluek.net
